अन्नपूर्णा योजना

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक आधार नाही त्यांच्या वाटेला उपेक्षा येऊ नये, त्यांचे हाल, उपासमार होऊ नयेत यासाठी 'अन्नपूर्णा योजना' राबविली जाते. या अंतर्गत सुमारे ५०० वृध्द व निराधार ज्येष्ठ नागरिकांना दररोज दोन वेळा मोफत भोजन घरपोच पुरविले जाते. सोलापूरसह उस्मानाबादमध्ये ही सेवा गेली ५ वर्षे अविरतपणे सुरु आहे. त्या निराधार माता पित्यांचा आशीर्वाद बापूंना लाभत आहे. या सेवेलाही आता मोठ्या प्रमाणावर जनसहभाग प्राप्त होत असून या कार्याची व्याप्ती दिवसेंदिवस वाढतच जाईल.

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक आधार नाही त्यांच्या वाटेला उपेक्षा येऊ नये, त्यांचे हाल, उपासमार होऊ नयेत यासाठी 'अन्नपूर्णा योजना' राबविली जाते. ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार.

वृक्ष लागवड

सोलापूर जिल्हा हिरवा व पर्यावरण समृद्ध व्हावा यासाठी बापूंचे विशेष प्रयत्न सुरू आहेत. पर्यावरणाचे रक्षण करायचे असेल तर सर्वप्रथम येथील वृक्षतोड थांबवायास हवी तसेच अधिकाधिक झाडे लावली जाऊन त्यांचे संगोपन व संवर्धन करणेही तेवढेच महत्वाचे असते. यासाठी २०१२ या वर्षापासून पासून सोलापूर मध्ये 'वृक्ष संगोपन' योजना सुरु करण्यात आली. विविध संस्था, गृहनिर्माण सोसायटी यांना या योजनेत सहभागी करून घेण्यात आले. या योजनेत सहभागी झालेल्या सोसायटी व संस्थांना झाडे लावण्यासाठी व त्यांचे संगोपन करण्यासाठी प्रोत्साहन दिले जाते. त्यांनी लावलेल्या प्रत्येक झाडामागे दर वर्षी १०० रुपये निधी देण्यात येतो. आणखी एक उल्लेखनीय बाब म्हणजे संपूर्ण महाराष्ट्रात २ कोटी वृक्ष लागवड करण्यात आली त्यावेळी केवळ दक्षिण सोलापूरमध्ये दोन तासात २४ हजार वृक्ष लावण्याचा विक्रम करण्यात आला.

जलसंधारण

मानवी जीवनाची सर्वात मोठी गरज म्हणजे पाणी. आज पाण्याची परिस्थिती सर्वत्र गंभीर बनत चालली आहे. एकीकडे विकासाकडे वाटचाल सुरू असताना पाण्याचा प्रश्न मात्र दिवसेंदिवस मोठा होत चालला आहे. यावर वेळीच उपाय केले नाहीत तर भविष्यात पाण्याचे मोठे संकट समाजापुढे उभे राहील. लोकसहभागातून पुढाकार घेत बापूंनी 'पाणी जिरवा' या योजने अंतर्गत अनेक कामे केली. ओढे, तलाव, बंधारे यांसारख्या जल स्रोतांमध्ये साठणार्‍या गाळामुळे त्यांची साठवण क्षमता कमी होते. यासाठी सोलापूर व उस्मानाबाद जिल्ह्यातील होटगी, विंचूर, निंबर्गी अशा अनेक ठिकाणी ओढे, तलाव, बंधाऱ्यांचे रुंदीकरण, खोलीकरण, सरळीकरण केले गेले. या कामातून हजारो टन गाळ काढला गेला व त्यामुळे या जलस्रोतांची साठवण क्षमता अनेक पटींनी वाढून आसपासच्या भागातील पाण्याची टंचाई दूर होण्यास मदत झाली आहे.

आरोग्य

समाजाला सशक्त बनवण्यासाठी सर्व समाज घटकांचे आरोग्य उत्तम राखणे आवश्यक असते. विशेषतः ग्रामीण भागातील गरीब रुग्णांसाठी महाआरोग्य शिबिरांचे आयोजन सातत्याने केले जाते. या योजनेअंतर्गत आजवर हजारो रुग्णांवर मोफत शस्त्रक्रिया केल्या गेल्या आहेत. बेताची आर्थिक परिस्थिती हा उपचारांमधील अडसर ठरू नये यासाठी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर ट्रस्ट संचालित “लोकमंगल जीवक हॉस्पिटल आणि संशोधन केंद्र” या हॉस्पिटलची स्थापना केली गेली. येथे गरजूंवर नाममात्र शुल्कामध्ये उपचार केले जातात.

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक आधार नाही त्यांच्या वाटेला उपेक्षा येऊ नये, त्यांचे हाल, उपासमार होऊ नयेत यासाठी 'अन्नपूर्णा योजना' राबविली जाते. ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार.

सर्वधर्मीय सामुदायिक विवाह सोहळा

विवाह सोहळा म्हणलं की खर्च वाढतो. शेतकरी, कष्टकरी समाजाची बेताच्या आर्थिक परिस्थितीमुळे आपल्या मुला मुलींच्या विवाहासाठी बरीच आर्थिक ओढाताण होते. हे लक्षात घेऊन बापूंनी सर्वधर्मीय सामुदायिक विवाह सोहळ्याचे आयोजन केले. या योजने अंतर्गत आजवर अडीच हजारपेक्षा जास्त मुलींचे विवाह लावून देण्यात आले आहेत. हे कार्य गेली १३ वर्षे जोमाने सुरू आहे. या योजनेमध्ये विवाह तर मोफत होतोच परंतु त्याचबरोबर या जोडप्यांना संसारोपयोगी साहित्याचे वाटपही केले जाते. याचबरोबर व्यवसाय सुरू करण्यासाठी अर्थसहाय्य केले जाते. या योजनेचा लाभही अनेक जोडप्यांना झाला आहे.

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक.परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक

विद्यादान

शिक्षण हा सशक्त समाजाचा पाया असतो हे ओळखून समाजातील कोणताही घटक शिक्षणापासून वंचित राहू नये यासाठी बापूंनी अविरत प्रयत्न केले. बापूंनी सुरू केलेल्या विद्यादान योजने अंतर्गत दरवर्षी सोलापूर जिल्ह्यातील शेतकरी, कष्टकरी समाजातील २५० गरीब व होतकरू विद्यार्थ्यांना दत्तक घेऊन त्यांच्या भोजन, शिक्षण व निवासाची व्यवस्था केली जाते. मुलींच्या शिक्षणास प्रोत्साहन देत राष्ट्रीय बालिका दिनानिमित्त “बेटी बचाओ – बेटी पढाओ” या मोहिमेला प्रतिसाद म्हणून सोलापूर जिल्ह्यातील १५० मुलींच्या नावावर शुभमंगल योजनेच्या माध्यमातून २००० रुपयांची ठेवही ठेवण्यात आली आहे.

ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे समाजाचा आधार. परंतु ज्या ज्येष्ठांना कौटुंबिक